Kentlerin sokaklarında çıplak gezen insanlar.
İstanbul’da annesinin kafasını keserek balkondan atan genç.
Bursa’da mandalinaları beğenmediği için pazarcıları vuran emekli polis.
Parklarda, sahillerde, bankların üstünde ilişkiye giren insanlar.
Eşini vurup intihar eden Adalet Bakanlığı’nda görevli hâkim.
Ankara’da istek şarkıyı söylemediği için bürokratlar tarafından öldürülen sanatçı…
Ve ben yazımı toparlayana kadar üç cinayet haberi daha düşüyor ajanslara…
Her günümüz cinnetin iki ucunda gidip gelenlerin haberleriyle dolu artık.
19. yüzyılda vahşi batı haberlerini okuyoruz sanki. Kendi kanununu kendi oluşturup uygulayan bir topluma doğru gidiyoruz. Bu olup bitenlere tanıklık ederken aklımıza mukayyet olmaya çalışarak büyük bir mücadele veriyoruz.
Gencecik çocukların tarikat yurtlarında intiharı, hayatının baharında tacize, tecavüze uğrayan kızlarımızın hazin sonları, başka çıkış yolu bulamayan kişinin kamusal alanda kendini yakışı, ev sahibi kiraya fahiş zam yaptığı için evi tutuşturan kiracı ve Sağlık Bakanlığı’nın önünde kendini ambulansa kilitleyen adamın çaresizliği bizim cinnetimiz. Genç kadınları metroda palayla tehdit eden, sokak ortasında samuray kılıçlarıyla katleden erkek şiddeti; trafikte yol hakkını kendinde gördüğü için silahına sarılıp can alan sürücü; Mardin Kızıltepe’de çıplak yürüyen adamı darp eden güruh ve onlara bu dürtüleri aşılayanlar cinnetin toplumsallaşmasının önünü açan çaresizliğimiz.
Bu vakaların yanı sıra toplu işten çıkarma olayları, kötüye giden ekonomi, yaşanan terör olayları, iflas vakaları ve buna bağlı işsizlik olayları, çarpık eğitim sisteminin sonuçları, adalette hakkaniyetsizlik, haksızlığa uğrayan kişilerin gördüğü duygusal şiddet ve yasaklamalar.
O kadar sıklıkla duymaya başladık ki bu cinnet kelimesini, herkes cinnet geçiriyor sanki, bu sözcük iyice aklımıza yerleşiyor ve biz kanıksamaya başlıyoruz.
Alışıyoruz.
Cinnet nedir, onu bilmekte fayda var.
Günlük yaşamda ‘cinnet geçirmek’ olarak biliniyor ve kullanılıyorsa da aslı, ‘cinnet getirmek’ tir. Osmanlıca bir kelime olup, cin tutulması ya da delilik anlamlarına gelir. Psikolojide bir tür sinir krizi tanımlaması olarak kullanılıyor ama tam karşılığı yok aslında.
Bir nevi kendini kaybetme.
Bu hâli konunun uzmanları travma, depresyon ve şizofreni gibi rahatsızlıkların sonuçları olarak açıklıyor.
Ciddi psikolojik sorunu olanlarda görülen cinnet durumu, bazen hiçbir sorunu olmayan insanlarda da ortaya çıkabiliyor. Özellikle ağır baskı altında kalmak, kendini aşağılanmış hissetmek, yaşadığı olumsuz durumdan çıkış yolu bulamamak gibi kişinin kendisini çok dar alanlarda sıkışmış hissettiği ya da kendini ifade etmekte yetersiz kaldığı durumlarda tetiklenebiliyor ve bu insanlar beklenmedik ağırlıkta şiddet olaylarına yönelebiliyorlar.
Türkiye geneline baktığımızda adli vakalarda büyük bir artış olduğunu görüyoruz. Yukarıda bazılarına değindiğimiz olaylar toplu ve hatta sürekli olmaya başladı. Kadına şiddet ve kadın cinayetlerindeki artış durdurulamıyor.
Bu vakaların çoğunda sanıklar tutuksuz yargılanıyor, ceza almıyor ve serbest kalıyorlar. Sonra bunu gören bir başka sadist, psikopat yeni bir olaya neden oluyor. Bu şiddet olayları, istismar ve tecavüz olaylarını tetikliyor. Şiddete meyilli kişiler de bundan cesaret alarak daha çok suç işliyor.
Hukuk, adalet ve otorite boşluğunun sonuçları denilebilir bir nevi…
Umarım olaylar daha ileri noktalara taşınmadan toplumsal sağlığımıza kavuşuruz. Yoksa bu kötü gidişat durmazsa daha acı toplumsal olaylarla yüz yüze gelmemiz muhtemeldir.
Eğitim, ekonomi, hukuk ve sosyal hayat konularında acilen ciddi reformlar yapılıp uygulamaya konulmalı.
Umarım, devleti yönetmekle sorumlu yetkililer, toplumsal bir cinnet sarmalının eşiğinde olduğumuzun farkına varır, gerekli önlemleri alır ve her şey rayına girer.
Umarım…
